Τα Γερμανικά σπίτια στον Άγιο Πέτρο


Πρόκειται για τοποθεσία ψηλά στο βουνό «Σκούλα» ή «Μέγα Βουνό», πάνω από τον Άγιο Πέτρο, που υπάρχουν χαλάσματα από 6-7 πέτρινα σπίτια, ό,τι απέμεινε από ένα στρατόπεδο των γερμανικών αρχών κατοχής, στο οποίο ήταν εγκαταστημένη μεγάλη βάση παρατηρητηρίου-ραντάρ.


Από την πρώτη Μαΐου του 1941, τα Επτάνησα, βρίσκονται υπό Ιταλική Κατοχή.
Ωστόσο, το Δεκέμβρη του ΄41, στον Άγιο Πέτρο και κατ΄ εξαίρεση, εγκαταστάθηκε ένα κλιμάκιο επίλεκτων  και μορφωμένων Γερμανών, αποτελούμενο από ανώτερους αξιωματικούς, που έμεναν στο σχολείο του χωριού, κοντά στην εκκλησία του Άη Θανάση. Οι αξιωματικοί υπηρετούσαν στην γερμανική αεροπορία, τη Luftwafe, και ετύγχαναν ιδιαίτερης φροντίδας από το γερμανικό επιτελείο, που τους χορηγούσε σε αφθονία τρόφιμα και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ενώ δεν είχαν καμία απολύτως συνεργασία με τους "συμμάχους" τους Ιταλούς, που διατηρούσαν στρατόπεδο στην τοποθεσία "Καλή Πηγή" και το αρχηγείο τους στο άλλοτε κτίριο της χωροφυλακής.
Το έργο που είχε αναλάβει η επίλεκτη αυτή ομάδα, ήταν η δημιουργία μιας βάσης με ραντάρ-ραδιοασυρμάτους και λοιπών συσκευών υψηλής γερμανικής τεχνολογίας, για την εξυπηρέτηση της Africa-Korpus του Ρόμμελ,  να παρακολουθεί δηλαδή τις κίνησεις των συμμαχικών πλοίων στο Ιόνιο.
Έτσι επιλέχτηκε η συγκεκριμένη περιοχή στην κορυφή του βουνού, από όπου δεν περιόριζε τίποτα την ορατότητα προς το Ιόνιο.


Τα σχέδια εκπονήθηκαν από Γερμανούς μηχανικούς, και οι εργάτες (άντρες και γυναίκες) επιτάχτηκαν από τον Άγιο Πέτρο και το Αθάνι, με τη μορφή της υποχρεωτικής εργασίας, αγγαρείας. Την εργολαβία της οικοδομής ανέλαβε ο Αηπετρίτης επαγγελματίας κτίστης Γεώργιος Μαργέλης- Κούνελος.
Τα υλικά, μηχανήματα αλλά και έπιπλα και συσκευές,  που ξεφόρτωσε φορτηγό πλοίο στο λιμάνι της Βασιλικής, κουβαλήθηκαν όλα στις πλάτες των εργατών, αλλά και με μουλάρια, άλογα και γαϊδούρια απ΄ το μονοπάτι "βόλτες Αθανίου", που ένωνε την Πόντη με το Αθάνι. Οι ίδιοι εργάτες έχτισαν και τις εγκαταστάσεις, φυσικά νύχτα για το φόβο των αεροπορικών επιδρομών. Το μονοπάτι ήταν δύσβατο, ενώ αυτοκινητόδρομος φυσικά δεν υπήρχε για το συγκεκριμένο σημείο και δεν έγινε και ποτέ.
Τα σπίτια ήταν πέτρινα και γερά και μάλιστα οι πέτρες στους ορθοστάτες και τα ανώφλια στα πορτοπαράθυρα, καθώς και στις γωνίες ήταν από πελεκημένη πέτρα από ντόπιους μαστόρους.  Το κεντρικό κτίριο, ήταν υπερσύγχρονο για την εποχή εκείνη και  διέθετε: υπνοδωμάτια, τραπεζαρίες κουζίνες, λουτρά, βοηθητικούς χώρους, και δωμάτια εργασίας. Ακόμα γύρω του είχε δημιουργηθεί και ναρκοπέδιο για προφύλαξη από ανεπιθύμητους επισκέπτες, ενώ υπήρχαν επίσης και ηλεκτροφόρα σύρματα, πολυβολεία και αντιαεροπορικά. Ανάμεσα στα κτίρια υπήρχαν στο έδαφος τρεις δεξαμενές νερού. Οι οικοσκευές πολλές και μοντέρνες.
 Με την ήττα του Ρόμμελ στην Αφρική, οι Γερμανοί εγκατέλειψαν το χωριό αρχές Οκτωβρίου του 1943.
Το στρατόπεδο έγινε αντικείμενο διαπραγματεύσεων για ξεπούλημα. Ο νεαρός γιατρός του χωριού Γιώργος Μαραγκός, οραματίστηκε τη δημιουργία νοσοκομείου στο άλλοτε στρατόπεδο ή τη λειτουργία του ως σανατόριο για τους ασθενείς της φυματίωσης που θέριζε εκείνη την εποχή. Έτσι συγκροτήθηκε επιτροπή από τον ίδιο , το δάσκαλο και τον παπά του χωριού για τις διαπραγματεύσεις με τους Γερμανούς. Οι Γερμανοί ζήτησαν 300 οκάδες λάδι που συγκεντρώθηκαν με έρανο, αλλά και με προσωπικά έξοδα του γιατρού, που κινδύνευε η ζωή του σε περίπτωση μη επίτευξης της συμφωνίας.  Το στρατόπεδο πέρασε τελικά στα χέρια της επιτροπής.
Το όραμα του νεαρού γιατρού ήταν η δημιουργία του νοσοκομείου να καλύψει τις ανάγκες της νότιας Λευκάδας και να ανυψώσει έτσι το ηθικό των κατοίκων. Ενώ ταυτόχρονα θα έδινε μέλλον και ζωή σε ένα ιστορικό μνημείο και ντοκουμέντο των επιχειρήσεων του Ρόμμελ στην Αφρική, που ήταν μοναδικό σε όλη την Επτάνησο.
Ωστόσο, η φτώχεια, η κακομοιριά και η άγνοια πολλών κατοίκων του Αγίου Πέτρου και του Αθανίου, που υπονόμευαν κάθε τι το προοδευτικό, είχε σαν αποτέλεσμα τη λεηλασία των εγκαταστάσεων του στρατοπέδου και την σχεδόν ολική καταστροφή του, όταν ο Γιώργος Μαραγκός στάλθηκε ως αιχμάλωτος από τους Γερμανούς στην Αθήνα. Μάλιστα θρήνησαν και δυο θύματα καθώς η περιοχή ήταν ναρκοθετημένη, στην προσπάθεια τους να αρπάξουν και να καταστρέψουν τα πάντα από το στρατόπεδο.
Σήμερα το στρατόπεδο είναι εγκαταλελειμμένο και ερειπωμένο, όπως πολλά ιστορικά σημεία του νησιού, ενώ θα μπορούσε να είχε γίνει ένα είδος μνημείου της νεότερης ιστορίας, και να είναι επισκέψιμο.







Ευχαριστώ πολύ τον Στέφανο Κατηφόρη (Color Graphics) για την παραχώρηση των φωτογραφιών.

Το κείμενο αναρτήθηκε πρώτα στο mylefkada  το οποίο ευχαριστώ για τη φιλοξενία!


Πηγές:
Στάθης Μαργέλης: "Άνθια Αηπετρίτικα" Χορηγός έκδοσης: Φώτης Γ. Μαργέλης
Σμύρνη Μαραγκού: "Η Λευκάδα στη δίνη της Κατοχής και του Εμφυλίου" εκδ. ελληνική ευρωεκδοτική


Χρυσούλα Σκλαβενίτη

Νηπιαγωγός με καταγωγή από τη Λευκάδα. Εδώ μέσα κάνω πράξη τα ελάττωμα μου: να φωτογραφίζω, να ερευνώ και να γράφω για το νησί μου, σ΄ ένα μείγμα ρομαντισμού και αυστηρού ρεαλισμού... γιατί πάντοτε ακροβατούσα ανάμεσα σ' αυτά τα δυο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου